Kręgosłup szyjny składa się z siedmiu kręgów i jest z pewnością najbardziej ruchliwą częścią kręgosłupa. Każdy kręg ma kształt pierścienia, który składa się z trzonu oraz łuku kręgowego. Kości, więzadła i mięśnie szyi podtrzymują głowę, umożliwiają ruchy głowy oraz amortyzują wstrząsy. Różne urazy, stany zapalne, zmiany zwyrodnieniowe mogą powodować ból szyi i sztywność karku.
Z pewnością każdy z nas od czasu do czasu boryka się z bólem szyi i sztywnością, którego przyczyną jest utrzymanie w nieprawidłowej pozycji głowy (napięcie mięśni szyi) albo przeciążenie mięśni. Czasami przyczyną bólu szyi mogą być różne urazy – uraz na skutek upadku, uraz sportowy lub uraz kręgosłupa szyjnego.
W wielu przypadkach ból szyi i karku nie wynika z poważnych stanów chorobowych i ustępuje po kilku dniach. Są jednak przypadki, kiedy może świadczyć o poważnych schorzeniach i urazach. Jeżeli ból szyi utrzymuje się dłużej niż 7 dni i towarzyszą mu inne objawy, musisz z pewnością się natychmiast skonsultować z lekarzem.
Ból szyi i sztywność – przyczyny
Ból szyi i sztywność karku może mieć mnóstwo różnych przyczyn. Jedną z najczęstszych przyczyn bólu szyi jest bez wątpienia nadmierne napięcie mięśni szyi, z powodu:
- utrzymania w nieprawidłowej pozycji głowy (pochylona głowa przez długi czas podczas pracy przy biurku);
- niewłaściwej pozycji podczas snu;
- urazów sportowych.
Najczęstsze przyczyny bólu szyi:
- Urazy kręgosłupa szyjnego – najczęściej są wynikiem wypadku samochodowego, skoków do wody;
- zawał serca – ból szyi jest jednym z objawów zawału serca, któremu towarzyszą inne symptomy, takie jak nudności, wymioty, zimne poty, drętwienie kończyn;
- zapalenie opon mózgowych – najczęstszym objawem zapalenia opon mózgowych jest silny ból głowy i sztywność karku, gorączka, drgawki;
Inne przyczyny bólu szyi i sztywności karku:
- reumatoidalne zapalenie stawów
- osteoporoza
- fibromialgia
- przepuklina kręgosłupa szyjnego (wypadający dysk)
- zwężenie kanału kręgowego.
W rzadkich przypadkach przyczyną bólu szyi prawdopodobnie mogą być następujące choroby:
- guzy
- ropnie
- nowotwór kręgosłupa
- infekcje
- wady wrodzone.
Kiedy udać się do lekarza?
Jeżeli ból szyi utrzymuje się dłużej niż siedem dni, koniecznie udaj się do lekarza. Inne objawy, które powinny nas skłonić do pójścia do przechodni to na przykład:
- silny ból kręgosłupa szyjnego pojawiający się nagle bez wyraźnej przyczyny;
- guzki z boku szyi;
- gorączka;
- ból głowy;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- nudności;
- wymioty;
- zaburzenie połykania;
- duszność;
- drętwienie;
- mrowienie;
- ból kręgosłupa promieniujący do nóg i rąk;
- niedowład kończyn;
- trudności z przygięciem głowy do klatki piersiowej;
- niedrożność rzekoma jelit.
Metody leczenia bólu szyi
Leczenie bólu szyi zależy z pewnością od przyczyny. Lekarz rodzinny przeprowadzi wywiad i badania fizykalne. Musisz dokładnie opisać wszystkie objawy, towarzyszące bólu szyi. Pamiętaj też o tym, by poinformować lekarza o lekach i suplementach, które stosujesz. Jeżeli miałeś niedawno uraz lub wypadek, również musisz o tym wspomnieć.
Prawdopodobnie lekarz zleci wykonanie badań laboratoryjnych (morfologia krwi) i następujących badań obrazowych:
- tomografia komputerowa
- rentgen
- rezonans magnetyczny
- elektromiografia (EMG)
- punkcja lędźwiowa.
Po otrzymaniu wyników badań lekarz rodzinny może skierować pacjenta na konsultacje specjalistyczne.
Podstawowe metody leczenia bólu szyi:
- krioterapia
- terapia ciepłem
- ćwiczenia, rozciąganie
- fizjoterapia
- leczenie z zastosowaniem trakcji
- leczenie farmakologiczne polegające na stosowaniu leków przeciwbólowych, zastrzyków z kortykosteroidami, niedepolaryzujących środków zwiotczających
- noszenie kołnierza ortopedycznego
- w przypadku infekcji – antybiotykoterapia.
Jeżeli przyczyną bólu szyi i sztywności karku jest zapalenie opon mózgowych czy zawał serca, to konieczne jest leczenie szpitalne.
Niekonwencjonalne metody leczenia bólu szyi to na przykład:
- akupunktura
- chiropraktyka
- przezskórna stymulacja nerwów (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation, TENS)
Domowe sposoby na ból szyi
Ból szyi i sztywność karku, jeżeli nie są przewlekłe i dokuczliwe, można leczyć domowymi sposobami, dlatego warto je poznać.
Proste czynności, które pomogą złagodzić i uśmierzyć ból szyi i karku:
- przykładanie torebki z lodem w miejsce bólu szyi
- gorący prysznic, termofor
- leki przeciwbólowe
- codziennie wykonuj ćwiczenia na ból szyi oraz karku: rozciąganie szyi na boki, skręcanie głowy na boki, ruchy w przód i tył (rozciąganie szyi)
- zadbaj o prawidłową pozycję podczas spania i pracy przy biurku. Używaj specjalnej ortopedycznej poduszki do spania
- rób delikatny masaż karku
- nie zakładaj bez skonsultowania się z lekarzem kołnierza ochronnego na szyję. Należy go nosić tylko z polecenia lekarza lub fizjoterapeuty.
I na koniec słów kilka o tym, jak zapobiegać bólowi szyi. Po pierwsze, zadbaj o odpowiednią postawę podczas długotrwałej pracy przy biurku. Po drugie, pamiętaj o regularnych ćwiczeniach rozciągających. Zainwestuj również w dobrą poduszkę ortopedyczną.