Schizofrenia, zwana inaczej chorobą szwajcarską lub chorobą Bleulera to przewlekłe zaburzenie psychiczne, należące do psychoz. Charakteryzuje się omami, urojeniami i paranoją. Szacuje się, że choroba Bleulera dotyka blisko 1% populacji.
Schizofrenia to choroba owiana różnymi mitami i tajemnicami. Istnieje przekonanie, że choroba powoduje rozdwojenie jaźni. Nic bardziej mylnego. Rozdwojenie jaźni i choroba schizofreniczna to z pewnością dwa zupełnie odmienne stany chorobowe.
Choroba dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Na chorobę prawdopodobnie najbardziej są narażeni mężczyźni w wieku od 15 do 20 lat. Kobiety najczęściej chorują na schizofrenię po 30. roku życia. Poznaj najważniejsze informacje na temat choroby schizofrenicznej.
Schizofrenia – objawy
Objawy choroby schizofrenicznej możemy podzielić na: wczesne objawy, objawy negatywne i pozytywne oraz objawy poznawcze.
Wczesne objawy choroby to przede wszystkim:
- zaburzenie koncentracji
- spadek osiągnięć w nauce
- zaburzenia snu
- utrata zainteresowania światem zewnętrznym
- drażliwość i nadpobudliwość
- zmiany w relacjach rodzinnych i społecznych (unikanie kontaktów z przyjaciółmi, odmowa wyjścia z domu).
Wytwórcze objawy choroby schizofrenicznej:
- urojenia to zaburzenia myślenia, zniekształcające rzeczywistość. W przypadku schizofrenii chodzi przede wszystkim o urojenia prześladowcze. Chory jest przekonany, że ktoś go prześladuje, śledzi
- omamy słuchowe i wzrokowe
- zaburzenia myślenia (natłok myśli, otamowanie)
- niepokój ruchowy (chory nie może spokojnie leżeć, siedzieć, stać).
Negatywne objawy schizofrenii:
- wycofanie społeczne
- utrata zainteresowań
- zobojętnienie emocjonalne
- izolacja społeczna
- bezczynność
- zmniejszona zdolność do odczuwania przyjemności
- zubożenie wypowiedzi
- apatia
- trudności w wykonywaniu zwykłych codziennych czynności
- zaniedbanie siebie.
Objawy poznawcze:
- zaburzenia koncentracji i uwagi
- zaburzenia pamięci
- chory nie może zaplanować swego dnia czy tygodnia
- trudności z przyswajaniem informacji.
Rodzaje psychozy rozszczepiennej
Ze względu na to, że choroba Bleulera daje różne objawy i ma różny przebieg, wyróżnia się następujące rodzaje choroby schizofrenicznej:
- Schizofrenia hebefreniczna (zdezorganizowana) – typowe objawy: niepokój ruchowy, zaburzenia myślenia, dezorientacja. Brak omam i urojeń.
- Niezróżnicowana choroba schizofreniczna – brak przewagi któregoś z objawów choroby. Chory ma różne objawy schizofrenii, które zmieniają się bardzo szybko i występują z różnym nasileniem.
- Schizofrenia paranoidalna – w 2013 roku lekarze uznali, że paranoja nie jest chorobą, lecz jednym z charakterystycznych pozytywnych objawów schizofrenii. Ten typ choroby schizofrenicznej charakteryzuje się przede wszystkim halucynacjami i urojeniami.
- Schizofrenia katatoniczna – ten rodzaj choroby schizofrenicznej cechują stany osłupienia, mutyzm, chaotyczne ruchy, otępienie.
- Rezydualna choroba schizofreniczna – charakteryzuje się przewlekłymi objawami negatywnymi z częściowo występującymi w przeszłości objawami pozytywnymi.
Choroba schizofreniczna u dzieci i młodzieży
O schizofrenii dziecięcej mówimy wtedy, kiedy objawy choroby występują przed 13. rokiem życia. Choroba często jest mylona z buntem nastolatkowym, ponieważ ma podobne objawy: wycofanie społeczne, dziwne zachowanie, apatia, depresja. Dlatego jeżeli widzimy niepokojące objawy u dziecka, a w rodzinie występowała już schizofrenia, koniecznie udaj się z dzieckiem do lekarza.
Objawy dziecięcej choroby schizofrenicznej to na przykład:
- paranoja
- zaburzenia snu
- wahania nastroju
- omamy słuchowe i wzrokowe
- spadek osiągnięć w nauce
- mniejsza dbałość o siebie.
Rozpoznanie choroby Bleulera
Lekarz psychiatra rozpoznaje chorobę schizofreniczną na podstawie wywiadu, obserwacji i rozmowy z chorym, ponieważ nie ma żadnych badań laboratoryjnych, które by mogły potwierdzić czy wykluczyć chorobę. Wywiad głównie dotyczy objawów, zaburzeń psychicznych w rodzinie, codziennego funkcjonowania pacjenta. Czasami jest konieczna rozmowa z bliskimi pacjenta.
Aby ocenić ogólny stan pacjenta i wykluczyć inne choroby, imitujące chorobę Bleulera, lekarz psychiatra zleca wykonanie następujących badań:
- badania laboratoryjne (morfologia krwi);
- badania obrazowe (rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa).
Czasem pewne objawy wskazujące chorobę schizofreniczną mogą mieć jednak inną przyczynę:
- nadużywanie alkoholu
- zażywanie narkotyków
- stosowanie leków nasennych czy uspokajających
- choroby somatyczne
- inne zaburzenia psychiczne.
Schizofrenia – leczenie
Niestety, ale schizofrenia jest chorobą nieuleczalną, dlatego leczenie głównie polega na leczeniu zaostrzeń i zapobieganiu nawrotom choroby. Terapia chorego na schizofrenię trwa całe życie.
Leczenie choroby Bleulera obejmuje:
- leczenie farmakologiczne. Polega na stosowaniu leków przeciwpsychotycznych, które leczą objawy psychozy, takie jak omamy, urojenia, wycofanie społeczne;
- psychoterapia;
- psychoedukacja przeznaczona dla osób chorych na schizofrenię i ich rodzin;
- rehabilitacja zawodowa
- suplementy diety: witaminy, tran, glicyna
- zdrowa dieta.
Podsumowując, schizofrenia może dawać objawy podobne do innych chorób psychicznych. Dlatego jeżeli u kogoś w rodzinie wystąpią niepokojące objawy, warto zwrócić się o pomoc do psychologa. Niestety choroba nie jest uleczalna, ale istnieją leki, które minimalizują jej objawy. Dlatego tak ważna jest jak najwcześniejsza diagnoza. Osoba chora musi być w stałym kontakcie z psychologiem.
