Martwica mięśnia sercowego, inaczej zawał serca to niebezpieczny stan, zagrażający życiu człowieka. Spowodowany jest nagłym ograniczeniem przepływu krwi przez prawą i lewą tętnicę wieńcową, przez co dochodzi do martwicy mięśnia sercowego. Przyczyną zamknięcia naczyń i niedokrwienia jest blaszka miażdżycowa, która powstaje na skutek odkładania się cholesterolu i tłuszczów wewnętrznych w ścianach tętnic. Bezpośrednią przyczyną zawału jest uszkodzenie blaszki miażdżycowej. Sprawdź, co powoduje i jak się objawia zawał mięśnia sercowego.
Zawał serca – typowe objawy
Do najczęstszych objawów zawału należą bez wątpienia ból w klatce piersiowej i duszność. Jednak w zależności od tego, która tętnica ulega zablokowaniu – mała czy duża – symptomy martwicy mięśnia sercowego mogą być bardzo zróżnicowane.

Typowe objawy ostrego zawału mięśnia sercowego to na przykład:
- ból w klatce piersiowej
- ból pleców o charakterze uciskowym
- drętwienie kończyn
- ból szczęki
- nudności
- wymioty
- kaszel
- duszność
- zawroty głowy
- szybkie tętno.
Pamiętać jednak warto o tym, że objawy mogą się różnić i mieć różny stopień nasilenia. Choć ból w klatce piersiowej jest najczęstszym objawem występującym zarówno u kobiet, jak i mężczyzn.
Ostry zawał mięśnia sercowego – przyczyny
Układ krążenia (inaczej układ sercowo-naczyniowy) składa się z serca i naczyń krwionośnych. Są trzy główne rodzaje naczyń: tętnice, żyły i naczynia włosowate. Wśród nich najważniejszą rolę odgrywają tętnice, które odbierają krew z serca i transportują ją do wszystkich tkanek ciała. W sytuacji, gdy dochodzi do zablokowania tętnic wieńcowych wskutek gromadzenia się blaszki miażdżycowej, zmniejsza się lub ogranicza przepływ krwi, co jest bezpośrednią przyczyną ostrego zawału mięśnia sercowego.

Czynniki, które powodują zamknięcie tętnic wieńcowych:
- cholesterol LDL (lipoproteiny o małej gęstości), tzw. zły cholesterol. Cholesterol to biała substancja, należąca do grupy tłuszczów. Znajduje się w błonach komórkowych naszego organizmu. Cholesterol LDL powoduje powstawanie blaszki miażdżycowej, która może prowadzić do zawału mięśnia sercowego;
- tłuszcze nasycone prawdopodobnie również się przyczyniają do odkładania blaszki miażdżycowej na ścianach wewnętrznych tętnic wieńcowych. Głównym źródłem tłuszczów nasyconych jest mięso, nabiał. Prowadzą do zwężenia i blokowania tętnic, powodują wzrost poziomu cholesterolu LDL i obniżają poziom HDL;
- tłuszcze trans. Tłuszcze trans, inaczej tłuszcze utwardzone czy częściowo uwodornione przyczyniają się do rozwoju miażdżycy, która może powodować zawał serca. Głównie się kryją w żywności przetworzonej.
Ostry zawał mięśnia sercowego – czynniki ryzyka
Do czynników, które powodują zawał serca, między innymi należą:
- nadciśnienie tętnicze
- palenie papierosów
- wysoki poziom cholesterolu
- cukrzyca
- wysokie stężenia trójglicerydów
- nadwaga i otyłość
- wiek
- predyspozycje rodzinne i genetyczne
- zażywanie narkotyków i nadużywanie alkoholu
- stres
- brak aktywności fizycznej
- wystąpienie stanu przedrzucawkowego w ciąży.
Ostry zawał mięśnia sercowego – rozpoznanie
W celu rozpoznania zawału serca, lekarz z pewnością zbierze wywiad, następnie przeprowadzi badania.
Podstawowe badania, które się wykonuje w celu rozpoznania ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego:
- badania laboratoryjne (morfologia krwi, stężenie elektrolitów, troponina T i I);
- elektrokardiogram;
- echokardiografia serca spoczynkowa
- koronarografia (angiografia tętnic wieńcowych)
- test wysiłkowy.

Leczenie zawału serca
Zawał serca bez wątpienia wymaga natychmiastowego podjęcia leczenia, jak tylko pacjent trafia na Izbę Przyjęć. Lekarz najczęściej stosuje angioplastykę tętnic wieńcowych albo pomostowanie aortalno-wieńcowe, którego głównym celem jest poprawa krążenia i ukrwienia serca. Leczenie nie ogranicza się wyłącznie do leczenia zabiegowego. Obejmuje też leczenie farmakologiczne.
Leki, stosowane przez pacjentów z ostrym zawałem mięśnia sercowego:
- przeciwzakrzepowe (aspiryna)
- trombolityczne
- przeciwpłytkowe (klopidogrel)
- beta-blokery
- nitrogliceryna
- leki przeciwbólowe.
Powikłania zawału serca
W wyniku ostrego zawału mięśnia sercowego bardzo często dochodzi do różnych groźnych powikłań, zwłaszcza jeżeli w porę nie zostało podjęte właściwe leczenie.
Najczęstsze powikłania martwicy mięśnia sercowego:
- zaburzenia rytmu i przewodzenia
- migotanie komór
- niewydolność serca
- lęk i depresja.
I na koniec słów kilka o życiu po zawale. Po zawale serca można wrócić do normalnego życia, ale pod warunkiem, że zmienisz niektóre swoje nawyki. Z pewnością musisz postawić na zdrową dietę i zacząć uprawiać sport. Pamiętaj o regularnym braniu leków. Przede wszystkim zerwij z nałogami i postaraj się jak najmniej stresować.