Mocz, wytwarzany w nerkach i wydalany z organizmu, zawiera nie tylko produkty przemiany materii, lecz także żółty barwnik – urochrom. To dzięki niemu kolor moczu jest żółty. Na kolor wpływa nie tylko barwnik, lecz także ilość spożywanych przez nas płynów. Jeżeli organizm jest prawidłowo nawodniony i dobrze funkcjonuje, to barwa uryny będzie jasnożółty. Bursztynowy i ciemnobrązowy mocz wskazuje na to, że organizm jest odwodniony. Prawdopodobnie barwa moczu może się zmieniać pod wpływem naszej diety lub leków, które zażywamy.
Z pewnością można powiedzieć, że barwa moczu sygnalizuje zmiany w organizmie, których nie warto bagatelizować.
Kolor moczu – kiedy jest powodem do niepokoju?
Barwa uryny może się zmieniać pod wpływem przyjmowanych leków, spożywanych pokarmów oraz ilości wypijanych napojów. Z reguły jasny czy jaskrawo żółty kolor moczu świadczy o tym, że nasz organizm prawidłowo funkcjonuje i jest odpowiednio nawodniony. Czasami jednak możemy zauważyć, że mocz przybiera nieprawidłową barwę. Może to występować z różnych przyczyn i bez wątpienia jest powodem do niepokoju.
Zielony czy niebieski kolor moczu
Spożywanie niektórych warzyw i owoców może barwić urynę na zielono czy niebiesko. Zielony, niebieski czy nawet purpurowy mocz czasami pojawia się podczas zakażeń układu moczowego po przedostaniu się do cewki moczowej bakterii tlenowej Gram-ujemnej (Pseudomonas aeruginosa). Podsumowując, niebieski kolor moczu występuje dość rzadko i najczęściej pojawia się po spożyciu niektórych produktów spożywczych.
Ciemny mocz
Z pewnością można powiedzieć, że ciemnobrązowy kolor moczu przede wszystkim sygnalizuje odwodnienie organizmu. Może też być efektem zażywania niektórych leków, takich jak metronidazol i chlorochin.
Spożywanie dużych ilości rzewienia oraz fasoli może barwić mocz na ciemno. Niektóre choroby, takie jak porfiria (choroba, którą cechuje zaburzenie przetwarzania hemoglobiny we krwi), kamica nerkowa, infekcje czy torbiele nerek, żółtaczka, wirusowe zapalenie wątroby typu B, C, mogą zmienić kolor moczu na ciemnobrązowy.
Zmętnienie moczu
Mętny mocz może sygnalizować zakażenia układu moczowego. Prawdopodobnie jest jednym z objawów niektórych chorób przewlekłych i kamieni nerkowych. W niektórych przypadkach może wskazywać na odwodnienie organizmu.
Zmętniona spieniona uryna (pneumaturia) jest objawem następujących chorób:
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- zapalenie uchyłków
- naciek nowotworowy.
Przezroczysta uryna
Z pewnością można stwierdzić, że biały mocz wskazuje na to, że pijemy za dużo wody, czyli świadczy o nadmiernym nawodnieniu organizmu. Choć nie raz słyszeliśmy o tym, że należy dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, jednak warto pamiętać o tym, że woda w dużych ilościach wypłukuje z organizmu elektrolity. Jeżeli od czasu do czasu kolor moczu jest przezroczysty, to nie masz powodu do niepokoju. W przypadku, jeżeli kolor moczu pozostaje przezroczysty przez dłuższy okres czasu, to z pewnością musisz pić mniej wody.
Jaskrawożółty mocz
Jak już wspominaliśmy wcześniej, prawidłowy kolor jest żółty lub słomkowy. Płyny rozcieńczają urochrom (żółty barwnik moczu), dlatego im więcej pijesz wody, tym mocz jest bardziej przezroczysty.
Urochrom jest produktem rozpadu hemoglobiny, który nadaje urynie żółtą barwę. W większości przypadków kolor moczu zależy od stopnia rozcieńczenia urochromu.
Jaskrawożółty mocz świadczy o tym, że zażywamy za dużo witamin z grupy B.
Czerwony lub różowy kolor moczu
Niektóre warzywa i owoce, zawierające barwniki, nazywane betacyjaninami, mogą powodować intensywną zmianę koloru moczu.
Są to między innymi:
- buraki
- rzewień
- jeżyny
Czasami jednak czerwony lub różowy kolor może sygnalizować groźne choroby, takie jak:
- rozrost gruczołu krokowego
- kamica nerkowa
- guzy.
Jeżeli zmiana koloru moczu nie była spowodowana spożyciem buraków czy jeżyn, a w dodatku w moczu pojawia się krew, musisz natychmiast udać się do lekarza.
Pomarańczowy mocz
Pomarańczowy kolor moczu może wskazywać na odwodnienie organizmu z powodu stosowania środków przeczyszczających. Jeżeli z kolei masz jasny stolec i pomarańczowy mocz, to prawdopodobnie jest sygnałem rozwijającej się choroby dróg żółciowych czy wątroby. Jednym z objawów żółtaczki też jest pomarańczowy mocz.
Kiedy należy się udać do lekarza?
Jeżeli czerwony kolor moczu nie jest wynikiem spożywania buraków czy picia soku burakowego, a w dodatku w moczu pojawiają się skrzepy krwi, musisz się natychmiast udać do lekarza.
Pomarańczowy kolor może być objawem kamieni nerkowych, torbieli, guzów czy zapalenie dróg żółciowych, dlatego wymaga bezzwłocznej wizyty do lekarza.
Reasumując, można stwierdzić, że w większości przypadków zmiana koloru moczu jest spowodowana lekami lub pokarmami, które spożywamy. Choć czasami może sygnalizować groźne choroby. Jeżeli kolor moczu mocno odbiega od prawidłowego, przybiera barwę zieloną, niebieską, różową i utrzymuje się przez kilka dni, musisz natychmiast się zgłosić do lekarza.
