Sól to znana i ceniona przyprawa na całym świecie. Pod względem chemicznym jest to chlorek sodu. Każdy z nas jej potrzebuje, do zachowania równowagi płynów w organizmie oraz do prawidłowego działania mięśni i układu nerwowego. Często słyszymy, że sól należy ograniczać, gdyż nie koniecznie korzystnie wpływa na nasze zdrowie, a szczególnie jej nadmiar. Ile w takim razie powinniśmy jej jeść? Odpowiedź znajdziecie w tym artykule.
Organizm reguluje poziom sodu, jaki się w nim znajduje. Jeśli poziom ten jest za wysoki, odczuwamy wzmożone pragnienie, a nerki starają się go jak najszybciej pozbyć (częste odwiedziny w łazience). Zbyt wysoki poziom tego pierwiastka może prowadzić do wysokiego cholesterolu i chorób układu krążenia.
Niedobór sodu natomiast może powodować hiponatremię (mała ilość sosu w organizmie), a także zawroty głowy, dezorientację i drgawki.
Wiele osób spożywa zbyt dużo sodu, ponieważ znajduje się ona w soli, która jest w nadmiarze w szybkich przekąskach takich jak chipsy, paluszki, słone orzeszki. W soli znajduje się 40% sodu.
Sól od dawna gości w kuchni, jako przyprawa oraz do konserwowania żywności. Była używana również do garbowania, wybielania, farbowania oraz do produkcji ceramiki, chloru, mydła.
Sól i jej wpływ na nasz organizm
Sól jest potrzebna organizmowi między innymi do utrzymania odpowiedniego poziomu płynów. Równowaga ta jest potrzebna dla zdrowia serca, nerek, wątroby, odpowiedniego nawodnienia skóry i komórek ciała. Reguluje również ciśnienie krwi.
Niedobór soli
Niski poziom sodu może wystąpić, jeśli w ciele znajduje się nadmiar płynów, na przykład, gdy dochodzi do zatrzymania wody w organizmie. W takim przypadku podaje się diuretyki, które mają działanie moczopędne.
Inne przyczyny niedoboru sodu to:
- choroba Addisona
- zator jelita cienkiego
- problemy ze strony układu trawiennego (biegunka, wymioty)
- za duże przyjmowanie płynów
- niewydolność serca
- niedoczynność tarczycy
- oparzenia
Obniżenie poziomu sodu może dawać objawy ze strony aktywności mózgu. Osoba taka może być ospała, pozbawiona wigoru. Przy bardzo dużym spadku mogą pojawić się drgawki, utrata przytomności, śpiączka, a nawet śmierć. Spadek sodu, szczególnie jest niebezpieczny dla osób starszych.
Nadmiar soli
Zbyt duże spożycie sodu wiąże się z problemami zdrowotnymi, takimi jak na przykład osteoporoza, choroby nerek lub nadciśnienie. Może być przyczyną również udaru lub chorób serca. Nadmiar soli powoduje, że woda zostaje „wessana” do krwi. Krew rośnie objętościowo, w związku z tym serce pracuje ciężej, przy jej pompowaniu.
Wysokie ciśnienie prowadzi również do odkładania się płytki nazębnej w tętnicach, a to z kolei prowadzi do zwiększonego ryzyka udaru i chorób serca. Jeżeli spożywamy dużo soli, warto przyjmować preparaty potasu lub jeść produkty bogate w ten pierwiastek. Potas zmniejsza negatywne działanie sodu.
Badanie pokazały, że dzieci, które spożywają słone pokarmy (najczęściej fast-foody), przepijają je słodkimi napojami, a to powoduje otyłość.
Sól i jej żródła
Duże ilości soli znajduje się w słonych przekąskach. Jednak sól spotkamy wszędzie – w pieczywie, przetworzone pokarmy, owocach morza, mięsie, wędlinie, zupie.
Ile powinniśmy zjadać soli?
Dietetycy zalecają nieprzekraczanie 3500 mg soli dziennie, lub 3.54 g sodu. Jednak Światowa Organizacja Zdrowia ma wyższe restrykcje i zaleca nieprzekraczanie 1500 mg sodu, co daje około 1,5 łyżeczki soli kuchennej.
Osoby z nadciśnieniem, cukrzycą i otyłością powinny starać się ograniczać sól, a w szczególności sód. Według badań dobrą opcją jest wybranie soli himalajskiej, gdyż jest ona bardziej słona, co powoduje, że mniej jej zużywamy. Ma również duże kryształki co powoduje, że na łyżeczce teoretycznie mieści się jej mniej. W związku z tym spożywamy mniejszą dawkę sodu.
Warto praktykować czytanie etykiet produktów, zwłaszcza tych przetworzonych. Sól mieści się w wielu produktach, nawet tych niesłonych w smaku. Należy zwracać uwagę także na zawartość sodu w produktach.
