Kiła (Syfilis, choroba francuska) to choroba zakaźna, najczęściej przenoszona drogą płciową. Jest wywoływana przez bakterię Treponema pallidum. Jednym z pierwszych i typowych objawów choroby francuskiej jest bezbolesna, zaczerwieniona, owrzodzona grudka, zlokalizowana na wargach sromowych, penisie, w kanale odbytu czy jamie ustnej. Bezbolesna grudka, nazywana zmianą pierwotną, zanika samoistnie po kilku tygodniach od zakażenia.
Objawy kiły bywają bardzo różnorakie, co z pewnością utrudnia diagnozę. Im szybciej zareagujemy i pójdziemy do lekarza wenerologa, tym większa szansa na wyleczenie choroby. Kiła w późnym stadium atakuje narządy wewnętrzne, między innymi serce i mózg. Bakteria wnika do organizmu poprzez błony śluzowe podczas kontaktu seksualnego, pocałunków z osobą chorą. Z pewnością nie zarazimy się kiłą, korzystając ze wspólnej toalety, jedząc czy pijąc z tego samego kubka, przez dotyk.
Kiła – etapy choroby
Kiła przebiega w czterech etapach.
-
Syfilis wczesny, pierwotny
Kiła wczesna jest najbardziej zakaźna. Pierwszy objaw choroby – bezbolesna, zaczerwieniona grudka – pojawia się po około 20 dniach od zakażenia. Prawdopodobnie może się też pojawić między 10 do 90 dniem od zakażenia. Zmiana pierwotna najczęściej jest zlokalizowana na prąciu, szyjce macicy, wargach sromowych, w kanale odbytu czy jamie ustnej. Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z owrzodzonymi miejscami podczas waginalnego stosunku seksualnego, seksu oralnego czy analnego.
-
Kiła drugorzędowa, wtórna
Drugi etap kiły charakteryzuje się wysypką i prawdopodobnie bólami gardła. Nieswędząca wysypka najczęściej występuje na głowie, stopach i rękach, choć może się pojawić na innych częściach ciała.
Inne objawy kiły wtórnej:
- bóle głowy
- limfadenopatia
- zmęczenie
- gorączka
- utrata masy ciała
- wypadanie włosów
- ból stawów.
W większości przypadków nieleczona kiła wtórna przyjmuje postać kiły utajonej.
-
Syfilis utajony
Kiła utajona przebiega bezobjawowo. Chory nie ma owrzodzeń, wysypki, wilgotnych zmian skórnych. Jednak bakteria Treponema pallidum dalej sieje spustoszenia w organizmie. Ten etap może trwać nawet kilka lat od momentu zakażenia, aż choroba przechodzi w postać trzeciorzędową.
-
Kiła późna, trzeciorzędowa
Kiła nieleczona przechodzi w fazę późną. Faza trzeciorzędowa może trwać nawet kilkadziesiąt lat od momentu zakażenia. Nieleczona prowadzi do śmierci.
W fazie później kiła prowadzi do:
- zmian neurologicznych
- choroby psychicznej
- ślepoty
- ZOMR
- apopleksja
- chorób serca
- atakuje mózg i rdzeń kręgowy (kiła układu nerwowego).
Kiła wrodzona – objawy i skutki
Dziecko może się zarazić od chorej matki kiłą poprzez narząd płodowy przejściowy na każdym etapie ciąży. W przypadku kiły wrodzonej możemy wymienić kiłę wczesną i kiłę późną. W ponad połowie przypadków dzieci rodzą się bez żadnych objawów choroby.
Objawy kiły wczesnej pojawiają się w ciągu dwóch pierwszych lat po urodzeniu:
- wysypka na dłoniach i stopach
- gorączka
- drgawki
- żółtaczka
- owrzodzenia, z których wycieka wydzielina
- hepatomegalia i splenomegalia.
Objawy kiły później pojawiają się po 2. roku życia:
- uszkodzenie zębów
- upośledzenie słuchu (głuchota)
- poważne uszkodzenie układu nerwowego.
Jak rozpoznaje się syfilis?
Jeżeli masz podejrzenia, że mogłeś się zarazić kiłą, niezwłocznie się udaj do lekarza wenerologa. Lekarz po przeprowadzeniu wywiadu, podczas którego zapyta o kontakty seksualne, antykoncepcję oraz badań fizykalnych, z pewnością zleci badania serologiczne w kierunku wykrycia kiły: test USR oraz test VDRL z krwi w celu wykrycia przeciwciał. Lekarz wenerolog może też pobrać próbkę z zakażonych wydzielin do badań mikroskopowych.
W fazie późnej, jeżeli lekarz podejrzewa kiłę układu nerwowego, to może zlecić punkcję\nakłucie lędźwiowe, podczas której pobiera się płyn mózgowo-rdzeniowy do badania w kierunku wykrycia kiły.
Każda kobieta w ciąży jest dwukrotnie badana pod kątem zakażenia kiłą, by dziecko nie zakaziło się bakterią Treponema pallidum przez narząd płodowy przejściowy (kiła wrodzona). Skutkiem zakażenia kiłą może być poronienie lub urodzenie martwego dziecka.
Kiła – leczenie
Zarówno kiłę wczesną, jak i kiłę późną leczy się za pomocą penicyliny. W leczeniu chorych, uczulonych na penicylinę, stosuje się następujące leki:
- doksycyklina
- azytromycyna
- ceftriakson.
Leczenie kiły układu nerwowego polega na codziennym dożylnym podawaniu penicyliny, dlatego leczenie najczęściej przebiega w szpitalu. Pamiętać warto o tym, że leczenie nie cofa spustoszeń, spowodowanych przez chorobę w organizmie. Podczas leczenia zaprzestań współżycie seksualne. Możesz wrócić do uprawiania seksu dopiero wtedy, kiedy lekarz Ci na to pozwoli. Jeżeli masz stałego partnera seksualnego, musi również być zbadany w kierunku wykrycia kiły.
Kiła – jak uniknąć zarażenia
Najlepszą ochroną przed kiłą jest uprawianie bezpiecznego seksu – stosowanie prezerwatyw. Przed rozpoczęciem współżycia z nowym partnerem wykonajcie badania na kiłę. Podczas seksu oralnego używaj koferdamu.
I na koniec warto też wspomnieć o tym, ze każdy z nas, kto przynajmniej raz w życiu uprawiał seks bez prezerwatywy z mało znajomą osobą, powinien wykonać test na kiłę.