Psychoza to zaburzenie natury psychicznej, które się charakteryzuje zaburzonym postrzeganiem rzeczywistości. Typowymi objawami psychozy są urojenia, omamy słuchowe oraz wzrokowe. Omamy to doznania zmysłowe, odbierane jako realne bodźce, spowodowane zaburzeniami funkcji poznawczych. Chory żyje w wymyślonym przez siebie świecie, traci kontakt z rzeczywistością i bliskimi, często zachowuje się nieadekwatnie.

Psychoza – charakterystyczne objawy

Do najczęstszych objawów zaburzeń psychotycznych się zalicza:

  • depresja
  • zaburzenia snu
  • podejrzliwość
  • wyizolowanie
  • urojenia
  • omamy
  • myśli samobójcze
  • zubożenie mowy.
pomoic
Photo rebcenter-moscow/ pixabay

Czym są urojenia i omamy?

Urojenia i omamy to dwa najczęstsze objawy psychozy. Urojenia to fałszywe, wymyślone przez osobę chorą wydarzenia oraz sytuacje, które ona postrzega jako prawdziwe. Chory jest przekonany, że ktoś go śledzi, prześladuje. Są pacjenci, którzy wierzą we własną boskość albo są świecie przekonani, że są śmiertelnie chorzy, choć w rzeczywistości nic im nie dolega.

Omamy to fałszywe doznania, które nie mają pokrycia w rzeczywistości, wytwarzane przez zmysły wzroku, węchu, czucia, smaku, słuchu. Chory widzi nieistniejące rzeczy lub słyszy rozmowy osób, choć oprócz niego nikogo nie ma w pomieszczeniu.

Przyczyny psychozy

Niestety, ale dokładne przyczyny psychozy nie są znane, choć są choroby, które mogą wywoływać psychozę, na przykład schizofrenia. Wśród czynników, które mogą prowadzić do zaburzeń psychotycznych, często się wymienia zażywanie narkotyków, nadużywanie alkoholu, brak snu.

Choroby, które mogą wywoływać psychozę to na przykład:

  • choroba Parkinsona, choroba Huntingtona i niektóre zaburzenia chromosomalne
  • guzy mózgu lub cysty
  • choroba Alzheimera
  • HIV, kiła
  • padaczka.
hiv
Photo padrinam/ pixabay

Psychoza – czynniki ryzyka

Obecnie lekarze na pewno nie wiedzą, kto jest najbardziej narażony na zaburzenia psychotyczne. Choć istnieje przypuszczenie, że jednym z czynników ryzyka są predyspozycje rodzinne i genetyczne. Dzieci urodzone z wadą genetyczną, nazywaną zespół delecji 22q11.2 są prawdopodobnie narażone na ryzyko wystąpienia różnych zaburzeń psychotycznych. Najczęściej chorują na schizofrenię.

Rodzaje psychozy

Wymienia się następujące typy psychozy:

  • Psychoza reaktywna

Najczęstszą przyczyną krótkotrwałego zaburzenia psychotycznego jest silny stres, spowodowany na przykład śmiercią lub ciężką chorobą bliskiej osoby. Typowe objawy psychozy reaktywnej to omamy i urojenia, które utrzymują się około miesiąca i ustępują wraz ze zniknięciem czynnika, wywołującego stres.

  • Psychoza alkoholowa i narkotykowa

Przyczyną psychozy alkoholowej i narkotykowej jest długotrwale zażywanie narkotyków (metamfetamina, kokaina, LCD) i nadużywanie alkoholu. Niektóre leki na receptę, takie jak sterydy i stymulanty, mogą również powodować objawy psychozy. Psychoza alkoholowa lub narkotykowa pojawia się po kilku dniach po odstawieniu alkoholu czy narkotyków.

  • Psychoza organiczna

Rodzaj psychozy spowodowany urazami głowy, infekcjami lub chorobami, atakującymi mózg.

  • Psychoza paranoidalna
  • Psychoza poporodowa
  • Maniakalna i depresyjna

Zaburzenia psychotyczne

Zaburzenia psychotyczne mogą być wywołane stresem, zażywaniem narkotyków lub nadużywaniem alkoholu, urazami. Mogą też się pojawiać samoistnie.

stres
Photo pexels/ pixabay

Zaburzenia psychiczne, którym towarzyszą objawy psychotyczne:

  • Zaburzenie afektywne dwubiegunowe. Dla tego zaburzenia charakterystyczne są trzy etapy. Etap maniakalny charakteryzuje się wahaniami nastroju – od euforii do złości i agresji. Czasami mogą się pojawiać urojenia wielkościowe. Etap mieszany przejawia się większą aktywnością, której może towarzyszyć poczucie smutku, utraty radości i sensu życia, myśli samobójcze. Trzeci etap to okres względnego spokoju i chwilowego ustąpienia objawów.
  • Zaburzenia urojeniowe. Zaburzenie, które objawia się urojeniami. Przy tym chory nie ma zaburzeń myślenia i nastroju oraz omam.
  • Depresja psychotyczna charakteryzuje się zarówno objawami depresyjnymi, jak i psychotycznymi.
  • Schizofrenia. Jest to nieuleczalna choroba psychiczna, której towarzyszą objawy psychotyczne.

Psychoza – rozpoznanie

W celu rozpoznania psychozy lekarz przeprowadza wywiad, podczas którego pilnie obserwuje zachowanie pacjenta i zadaje pytania, dotyczące objawów. W celu oceny ogólnego stanu pacjenta oraz wykluczenia, czy potwierdzenia chorób, wywołujących objawy, podobne do objawów psychozy, lekarz prawdopodobnie zleci wykonanie badań laboratoryjnych i obrazowych.

mikroskop
Photo PublicDomainPictures/ pixabay

Metody leczenia psychozy

Leczenie psychozy głównie polega na leczeniu farmakologicznym i terapii. Leki dobiera się w zależności od rodzaju psychozy, ale najczęściej stosuje się leki przeciwpsychotyczne, które leczą takie objawy psychozy, jak urojenia i omamy.

Leczenie farmakologiczne idzie w parze z terapią poznawczo-behawioralną. Głównym celem terapii jest nauczenie pacjenta nowych reakcji i zachowań. Jest najbardziej skuteczna w przypadku pacjentów, u których farmakologia nie daje widocznych efektów.

Podsumowując, można stwierdzić, że przebieg, leczenie i rokowania w przypadku psychoz, zależą od typu psychozy. W niektórych przypadkach możliwe jest całkowite jej wyleczenie.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here